CÁC PHƯƠNG ÁN XỬ LÝ CHỐNG THẤM BỂ NGẦM

06/07/2020 - 2:24 PMCông ty chống thấm Hải Phòng 1528 Lượt xem

Tóm tắt nội dung [Ẩn]

I- ĐẶT VẤN ĐỀ:
II- PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT NGUYÊN NHÂN
III-KẾT LUẬN: VỀ PHƯƠNG ÁN CHỐNG THẤM CHO CÁC CẤU TRÚC BỂ NGẦM, BÁN NGẦM
1. 3.1- LƯU Ý ĐỐI VỚI HẠNG MỤC BỂ NỬA NGẦM PHƠI TRẦN
IV- CHỌN PHƯƠNG ÁN CHẶN NƯỚC Ở CÁC VỊ TRÍ MẠCH DỪNG TRONG THI CÔNG CÁC LOẠI BỂ, CÁC CÔNG TRÌNH NGẦM
V- LỜI KẾT :

I- ĐẶT VẤN ĐỀ:

Cùng với sự phát triển bùng nổ của các ngành khoa học cơ bản nói chung, ngành xử lý chống thấm nói riêng đều, có những tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực chuyên môn của mình. Chính vì sự phát triển đó đã mang lại cho chúng ta có thêm nhiều sự lựa chọn mới, những giá trị mới, từng bước thay thế những giá trị cũ. Đây cũng là xu thế phát triển chung của nhân loại, điều này đòi hỏi mỗi chúng ta cũng cần thay đổi, mà tính trọng yếu của việc thay đổi này là thay đổi quan điểm đối với lĩnh vực mà chúng ta đang quan tâm, căn cứ trên yêu cầu thực tế của một cấu trúc mà chúng ta đang xây dựng, nhằm mang lại chất lượng cao nhất, hiệu quả cao nhất. Xuất phát từ những điều nêu trên đơn vị chúng tôi xin gởi đến các bạn một quan điểm, một phương án chọn lựa giải pháp chống thấm mới, dành cho hạng mục: XỬ LÝ CHỐNG THẤM CÁC LOẠI BỂ NGẦM HOẶC BÁN NGẦM (nửa ngầm).

II- PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT NGUYÊN NHÂN

Sau vài thập kỷ tranh cãi về câu hỏi tại sao bê tông lúc đầu không thấm, nhưng sau một thời gian thì bị thấm, cuối cùng mọi sự tranh cãi về vấn đề này mới thật sự chấm dứt khi vào thế kỷ 20 người ta mới có được những hình ảnh mao dẫn trong cấu trúc bê tông được chụp bằng phương pháp cắt lớp tế bào .Chúng ta quan sát 2 hình ảnh được phóng 4000 lần dưới đây :

Cấu trúc bê tông chưa xử lý chống thấm

Hai bức ảnh trên đã cho chúng ta thấy rằng trong bê tông có không khí chứa trong các mao dẫn, điều này chứng tỏ các túi khí trong bê tông cũng chịu tác động của môi trường bên ngoài bình thường như quá trình sốc nhiệt ...v/v và sự dãn nở tự nhiên của không khí và sự hút nước cũng như việc nước thâm nhập vào các mao dẫn này. Tiến trình thấm nước của mao dẫn trong bê tông sẽ tăng dần theo thời gian cùng với tiến trình lão hóa (vôi hóa) của bê tông, điều này khẳng định rằng bê tông không phải là vật liệu chống thấm. Chính vì lý do này mà khi chọn lựa các phương án chúng ta nên có quan niệm mới về cách xử lý chống thấm cho các hạng mục xây dựng ngầm nói chung và các bể ngầm nói riêng. Chúng tôi xin tóm lược các phương án cơ bản của việc xử lý chống thấm các công trình ngầm như sau:

1- Dùng phụ gia chống thấm trộn trong bê tông.

2- Dùng các loại màng bitum, polyme..keo,.. các dung dịch tạo màng chống thấm

3- Dùng các dạng dung dịch thẩm thấu tạo màng silicat biến tính chống thấm

4- Dùng các loại vật liệu gốc xi măng, thẩm thấu kết tinh trong bê tông chống thấm

Chúng ta cùng phân tích từng mặt ưu điểm, nhược điểm của từng phương án chống thấm nêu trên, để chọn lựa một phương án tốt nhất, hiệu quả nhất cho hạng mục “Bể chứa nước ngầm, bán ngầm”.

Phương án 1: Dùng phụ gia chống thấm trộn vào bê tông trong khi thi công.

Phương án này xét về mặt lý thuyết là ổn, nhưng trên thực tế bê tông luôn phát sinh các vết rạn chân chim do bị ứng xuất nhiệt co ngót, do bị chi phối vào các yếu tố tự nhiên của môi trường khi đổ bê tông, như trời nắng, mưa...khô hanh v/v. Điều này làm ảnh hưởng trực tiếp đến độ sụt của mỗi mẻ bê tông khi đổ, làm cho mỗi mẻ bê tông không thể đồng đều, vì vậy, các phản ứng thủy hóa cùng với sự kích hoạt của phụ gia hòa trong mỗi mẻ bê tông không đồng nhất trong một khối cấu trúc. Cho nên tuy đủ ngày tháo ván khuôn, vẫn có những vị trí cục bộ, không đạt 100% cường độ bê tông. Trong trường hợp này thường phát sinh các vết nứt Tế Vi (các vết nứt siêu nhỏ trong bê tông) các vết nứt này không thể nhìn được bằng mắt thường trong một hai năm đầu khi hoàn thiện, nhưng chúng sẽ xuất hiện sau từ 2-3 năm sau khi công trình đưa vào gia tải hoặc sử dụng, thì các vết nứt này mới lộ diện, và nó là nguyên nhân của một chuỗi các vấn đề về thấm dột, sửa chữa.... vì vậy phương án này tỏ ra không hữu hiệu bởi số tiền dùng mua phụ gia cho mỗi khối bê tông rất nhiều, mà kết quả là may rủi, vì chỉ cần rải rác một số vết nứt, nước thấm qua là “núi tiền đổ sông hết”. Xin xem bức ảnh dưới chụp thực tế tại một công trình ngầm.

Hình 1

Nứt là hiện tượng thường gặp ở bê tông, điều này chứng tỏ giải pháp trộn phụ gia trong bê tông không phải là giải pháp hữu hiệu

Ngày nay phương án này chỉ còn sử dụng duy nhất cho các hạng mục bê tông khối lớn, như các móng cầu, nền ở môi trường đặc biệt, như trên biển, hay cửa sông biển, các vùng sình lầy...mà không thể áp dụng các phương án khác.

Phương án 2: Dùng các loại màng bitum, polyme..keo,.. các dung dịch tạo màng chống thấm

Phương án này chỉ gọi là hợp lý khi và chỉ khi dùng chống thấm theo chiều thuận cho các cấu trúc bể chứa nước trên cao, nơi không chịu áp lực nước từ chiều ngược lại. Còn với các cấu trúc ngầm việc dùng các vật liệu tạo màng nói chung chỉ là bỏ tiền mua “sự yên tâm” mà thôi, bởi trên thực tế các loại vật liệu dạng màng chống thấm chỉ che đậy sự việc chứ không giải quyết sự việc mà yêu cầu thực tế đặt ra cho chúng ta, mặt khác giá thành của phương án này khá cao, do năng suất lao động thấp, bởi các thao tác kỹ thuật đòi hỏi chi ly, như mài mặt bê tông...vệ sinh...chỉnh mặt phẳng nhằm hạn chế hiện tượng túi khí giữa màng và bề mặt, tạo góc tránh gấp gẫy màng...v/v. Chúng ta xem qua hình vẽ minh họa áp dụng hợp lý phương án chống thấm này.

Hình 2

Dùng màng chống thấm thuận như trên được coi là hợp lý

Xong việc dùng màng chống thấm thuận cũng không thể gọi là thành công, khi cho đến nay không ai có thể kiểm soát được các đường nối giữa mỗi cuộn với nhau, cũng không có cơ sở nào có thể khẳng định hàng ngàn mét mối nối đều kín, không có 1mm nào là bị rò nước trong khi điều kiện thi công thực tế không thể đảm bảo các vị trị nối sạch sẽ 100% không có 1 tí cát đất bẩn bụi nào, để khẳng định các mí nối này đạt độ sạch để dính bám tuyệt đối, hoặc khi lấp đất không có cục đá nào làm rách màng...v/v, có quá nhiều khe hở kỹ thuật về lớp màng này cho việc chống thấm các cấu trúc chứa nước ngầm.

Hình 3

Minh họa sự nghịch lý khi áp dụng màng chống thấm các cấu trúc chứa nước ngầm.

Ta thấy rằng lớp màng không thể bảo vệ được bê tông trước sự thâm nhập của mạnh nước ngầm.

hình ảnh nước vẫn bị thấm

Ảnh thực tế nước vẫn thấm lên mặt nền từ đầu thép của một tầng hầm,

Thậm chí còn đọng nước thành vũng, mặc dù đã xử lý chống thấm bằng màng bitum dưới đáy.

Có một số quan niệm cũ cho rằng xử lý chống thấm lên bề mặt vữa hoàn thiện như hình 3. Chúng ta có thể khẳng định đây là quan điểm không có căn cứ khoa học, mà đơn giản là căn cứ theo quan niệm giống như áp dụng chống thấm cho các vị trí trên cao mà thôi, bởi chúng ta biết rằng vữa và bê tông có hai tính chất khác nhau hoàn toàn, bê tông có cường độ cao hơn, độ chặt cũng cao hơn, từ đó dẫn độ thấm, co ngót....khác xa với vữa trát hoàn thiện. Vữa trát xốp, mền hơn bê tông, nó được trát lên bề mặt bê tông đã ninh kết, nên độ dính bám giữa hai loại này bị hạn chế, đặc biệt là khi chúng ta xử lý cho các cấu trúc bể ngầm thì lớp vữa này chẳng có tác dụng gì, cụ thể chúng sẽ bị nước chiều ngược (nước ngầm) thấm mục, dẫn đến bong rộp do bị ngâm trong nước với thời gian dài, điều này làm cho các loại vật liệu chống thấm cũng sẽ bị rơi theo, tác dụng của việc chống thấm bể trở thành vô nghĩa, nước từ bên ngoài sẽ thấm vào bể, làm ô nhiễm nước trong bể, mặt khác nếu là bể chữa cháy thì khi hút nước có thể sẽ bị kẹt ống do lớp vữa trát bong rơi xuống đáy gây ra. Trong thực thế đã có trường hợp nước ngầm đẩy tấm màng chống thấm phình lên ở giữa bể bơi của một khách sạn tại Đà Nẵng. Xin xem ảnh thực tế chứng minh sự bong rộp của lớp vữa trát dưới đây.

Đây là hình ảnh thực tế, của lớp vữa trát bị mục, bong tróc, nước từ nền hầm tràn vào, tại một chân hầm nhà máy gạch men.

Phương án 3: Dùng các dạng dung dịch thẩm thấu tạo màng silicat biến tính chống thấm

Đây là một phương án đang gọi là “mới ở Việt Nam”, tính năng của dạng này là dung dịch thẩm thấu tạo màng trong bê tông dùng chống thấm bề mặt thuận, phương án này thi công đơn giản, năng suất lao động cao, giá thành hợp lý. Xong sẽ là chuyện khôi hài khi người ta mang nó dùng chống thấm ngược, trên thực tế tại một công trình trọng điểm quốc gia, đã ghi một câu chuyện “thú vị” trong làng xây dựng về nhà cung cấp và người ứng dụng, khiến chúng ta cười “méo mó” khi họ cho phép ứng dụng phương án này, phun vào phía trong hào tuy nen giao thông. Kết quả là bị bung 200 mét đường hầm khi thảm bê tông nhựa, mọi chuyện rơi vào chỗ bi hài câu chuyện xử lý hậu quả. Vấn đề của chuyện cười này là ở chỗ nhà cung ứng thì cố bán hàng mà không rành kỹ thuật, người ứng dụng thì cố làm vì rẻ..Chúng ta cùng xem ảnh 6 sau đây minh họa cho việc áp dụng đúng phương án này.

Dùng dung dịch chống thấm mặt cầu đường bộ, (bề mặt thuận trên cao.) - phương án hợp lý của dạng công nghệ này

Phương án 4: Dùng các loại vật liệu gốc xi măng, thẩm thấu kết tinh trong bê tông chống thấm

Đây là cũng là phương án“mới ở Việt Nam” dùng vật liệu gốc xi măng áp dụng trực tiếp lên bề mặt bê tông, vật liệu này được chỉ định dùng cho các cấu trúc chứa nước, hoặc thường xuyên tiếp xúc với nước, hay những vị trí, hạng mục không chịu nắng trực tiếp, có khả năng thẩm thấu kết tinh trong bê tông, điều đặc biệt của công nghệ này là vật liệu có các hoạt chất tác dụng với hơi ẩm trong các mao dẫn của bê tông, từ đó thẩm thấu vào các mao dẫn này, quá trình tương tác kích hoạt liên tục giữa vật liệu và hơi ẩm trong mao dẫn của bê tông vẫn diễn ra trong vài năm sau khi áp dụng vật liệu, một số loại vật liệu dạng này có khả năng xuyên suốt bản bê tông dầy 25-30cm trong vòng 2-3 năm, vì vậy, chúng ngăn chặn được nước từ hai chiều thuận ngược. Thông thường người ta dùng phương án này chống thấm theo chiều thuận của các công trình ngầm, nhưng khi không tiếp xúc được với mặt thuận, thì có thể dùng chống thấm ngược cho các hạng mục đó, nhờ vào tính năng thẩm thấu của vật liệu này. Và cũng chính nhờ vào cơ chế thẩm thấu này của vật liệu mà nó có khả năng chèn lấp các vết nứt từ siêu nhỏ cho đến vết nứt 1/8 inche. Do vật liệu này có gốc là xi măng, nên tương thích tuyệt đối với các loại vữa trát hoàn thiện, trang trí, khi dùng cho các cấu trúc xây dựng tầng hầm để xe...v/v

Chúng ta cùng xem 2 bức ảnh (hình 6) chụp cắt lớp cơ chế thẩm thấu của vật liệu có tên là Greenseal 200, bức ảnh này đã được đăng ký và đóng dấu bảo chứng của cơ quan quản lý chất lượng quốc tế. Nó sẽ giúp chúng ta chọn lựa được một phương án tốt nhất cho yêu cầu từ thực tế nêu ra cho chúng ta.

Cấu trúc bê tông sau khi xử lý chống thấm

Như vậy cơ chế hoạt động của vật liệu nêu trên đã rõ, bây giờ chúng ta áp dụng chúng như thế nào là hợp lý nhằm phát huy hiệu quả cao nhất.

Chúng ta cùng xem hình minh họa phương án thi công vật liệu này trong cấu trúc chứa nước ngầm.

Phương án này chứng tỏ được khả năng bảo vệ được bê tông cả hai chiều thuận ngược, áp dụng trực tiếp lên bề mặt bê tông

Chúng ta cùng xem qua những hình ảnh thực tế của loại vật liệu nêu trên có tên GS 200, ứng dụng tại một hạng mục ở một công trình nhà máy nước trọng điểm quốc gia.

Hình ảnh trước và sau khi xử lý chống thấm

III-KẾT LUẬN: VỀ PHƯƠNG ÁN CHỐNG THẤM CHO CÁC CẤU TRÚC BỂ NGẦM, BÁN NGẦM

- Căn cứ ưu khuyết của từng phương án đã phân tích

- Căn cứ yêu cầu chống thấm đặc trưng cho từng hạng mục

- Căn cứ tính tương thích của phương từng phương án với yêu cầu đặt ra.

Chúng ta có thể đi đến chọn lựa phương án hiệu quả nhất cho việc xử lý chống thấm các hạng mục bể ngầm hoặc bán ngầm (nửa ngầm) là: Phương án 4.

3.1- LƯU Ý ĐỐI VỚI HẠNG MỤC BỂ NỬA NGẦM PHƠI TRẦN

các dạng bể nửa ngầm

Các dạng cơ bản của bể nửa ngầm phơi trần (bê tông nắp bể chịu nắng trực tiếp)

Dạng bể này có chất đặc thù riêng đối với vị trí sàn bê tông nắp, đây là vị trí mà bê tông phải chịu đựng trong môi trường khắc nhiệt hơn tất cả các vị trí khác trong cấu trúc xây dựng, đòi hỏi chúng ta phải có phương án bảo vệ thích hợp, vậy chúng ta phân tích sự khắc nhiệt so với các vị trí khác chỗ nào để có thể chọn phương án bảo vệ tốt nhất.

Chúng ta cùng xem qua minh họa vị trí sàn bê tông nắp trong thực tế

Minh họa bê tông vị trí này chịu sự “tấn công” của nước từ hai phía, cũng như chịu nắng bên trên, chịu nước bên dưới

Chụp thực tế hơi nước ngưng đọng thành giọt ngưng tụ phía dưới bê tông nắp bể

Qua hình minh họa và ảnh chụp thực tế nêu trên, chúng ta thấy rằng vị trí bê tông nắp bể phải chịu sự ăn mòn cao gấp nhiều lần so với tất cả các vị trí khác trong các cấu trúc xây dựng, ngay cả khi so với bê tông mặt cầu đường bộ, bởi bê tông cầu tuy chịu độ rung, chịu chu kỳ sốc nhiệt tự nhiên, chịu hơi ẩm xâm thực bên dưới gầm cầu, nhưng vẫn có gió, sự thông thoáng chi phối, khả năng khô sau mưa nhanh, do bê tông mác cao hơn. Còn đối với vị trí bê tông nắp bể mà chúng ta đang quan tâm thì, khi trời mưa nước sẽ thấm theo các vết rạn nứt vào bể gây ô nhiễm nước, khi nắng thì bề mặt bê tông phía trên rất háo nước do bị “sấy” khô bởi nhiệt độ cao, trong trường hợp này bề mặt khô nóng bên trên sẽ tạo lực hút nước ngưng đọng từ mặt dưới theo mao dẫn thoát lên mặt trên, quá trình xuyên thấm bê tông của nước diễn ra liên tục trong suốt thời gian tồn tại của bể, đặc biệt đối với khí hậu nóng ẩm mưa nhiều của Việt Nam cộng thêm khí hậu ven biển Miền Trung, sẽ tạo điều kiện cho tiến trình ăn mòn cốt thép trong bê tông đến nhanh hơn bất kỳ nơi nào khác, ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ công trình. Xuất phát từ những phân tích nêu trên, yêu cầu đặt ra cho chúng ta phải xử lý ngăn chặn nước từ hai chiều, mời các bạn xem hình 12 minh họa phương án này:

Phương án chống thấm 2 chiều dành riêng cho bê tông nắp bể

Phương án chống thấm hai chiều cho bê tông nắp bể nêu trên tỏ ra kín kẽ, đạt đến độ chuẩn mực cho hạng mục này. Ngày nay xử dụng các loại vật liệu chống thấm thì cần có những xem xét về tiêu chuẩn của Quốc tế về vệ sinh an toàn nguồn nước, hay ảnh hưởng của vật liệu được chọn tác động đến sức khỏe con người.

IV- CHỌN PHƯƠNG ÁN CHẶN NƯỚC Ở CÁC VỊ TRÍ MẠCH DỪNG TRONG THI CÔNG CÁC LOẠI BỂ, CÁC CÔNG TRÌNH NGẦM

Đây là một biện pháp quan trọng trong quá trình thi công các công trình ngầm, gây khó khăn cho các nhà thi công, đôi khi gây ức chế với các cấu trúc phức tạp, làm đau đầu các nhà quản lý dự án, bởi chẳng hiểu làm sao đã tuân thủ đúng quy trình xử lý mạch dừng nhưng vẫn bị rò rỉ nước. Chúng ta cùng xem qua một vài nguyên nhân, để hiểu thêm về nguyên lý thi công các loại mạch dừng này, từ đó sẽ có những giải pháp tốt hơn cho mỗi cấu trúc mà chúng ta xây dựng.

Chúng ta xét qua các phương án cho hạng mục này:

1- Dùng dải thép lá dầy 3 ly rộng 20-30 cm

2- Dùng dải nhựa chặn nước chuyên dụng Waterstop PVC (hoặc dải cao su)

3- Dùng sợi dừng nước chuyên dùng Waterstop bentonite, hoặc sợi gốc cao su

4- Dùng xi măng hòa nước tưới lên mạch dừng trước khi đổ bê tông.

5- Dùng các loại vật liệu kết nối như dạng keo ..

Chúng ta cùng phân tích sơ lược các phương án trên để xem phương án nào tỏ ra là hợp lý hơn cả

Phương án 1: Dùng thép tấm 3ly dặt ở mạch dừng:

Đây là phương án từ những thập niên 80 của thế kỷ trước, khi đó Việt Nam còn ảnh hưởng từ những tiểu chuẩn liên xô cũ, khi xử lý mạch dừng người ta dùng một lá hợp kim đồng kích thước như trên, dùng chặn nước mạch dừng thi công, đây là vật liệu chặn nước rất tốt, bởi hợp kim này không dễ bị hư hỏng hoặc bị ăn mòn, chúng bám dính với bê tông tốt nhưng tốn kém, không mấy kinh tế. Sau khi Liên Xô tan rã, chúng ta không còn các loại vật liệu này, chắc trong lúc khó khăn các nhà thiết kế đã dùng tôn 3 ly thay thế. Giải pháp này xem ra chẳng dựa trên tiêu chuẩn nào, mà đơn giản chỉ là “sáng kiến” cẩu thả trong cách suy luận, thiếu khoa học, bởi trên thực tế, không có cơ sơ nào chứng minh tính bám dính của 1 tấm tôn trơn tuột với bê tông, hơn nữa tấm tôn lá này bị ăn mòn, rỉ sét nhanh đến không kịp hiểu. Nếu cho giả thuyết rằng tấm tôn này không bị rỉ, thì việc chủ đầu tư cũng phải đối mặt với công trình bị rò rỉ do nước chảy lưng tấm tôn này do quá trình co dãn của bê tông theo thời gian. Chúng ta xem hình ảnh và minh họa của “sáng kiến” này trong thực tế.

thấm thép không thể thay thế vật liệu chống thấm

Tấm thép lá không thể thay thế vật liệu chống thấm

Chẳng hiểu làm sao, vì lý do nào mà kiểu thiết kế này đến ngày nay thỉnh thoảng vẫn còn gặp trong một số bản vẽ thiết kế, dự toán. Chúng ta mong sao trong tương lai gần sẽ không còn có những bản thiết kế như thế này nữa.

Phương án 2: Dùng dải nhựa chặn nước chuyên dụng Waterstop PVC

Đây là phương án dùng dải PVC chặn nước mạch dừng chuyên dụng, về mặt lý thuyết dùng những vật liệu này là hoàn toàn chính xác. Xong trong thực tế người ta thường sử dụng chúng không đúng, do không nắm bắt được tính chất công dụng của mỗi mẫu, dẫn đến việc áp dụng vật liệu này còn hạn chế, không phát huy được hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta cùng xem nguyên nhân vì sao đã dùng vật liệu chặn nước chuyên dụng mà vẫn phải bỏ tiền sửa chữa, “chưa xây xong đã hỏng”.

Chúng ta xem qua một số mẫu thông dụng và cách đặt dải chặn nước PVC này trong bê tông

Đặt dải chặn nước vào trong bê tông

Sau đây là những hình ảnh sửa chữa mạch ngừng thi công và minh họa cho sự rò rỉ nước trên thực tế, mặc dù các mạch dừng này đã đặt dải chặn nước PVC

Dải chặn nước PVC

Để trả lời cho câu hỏi vì sao nêu trên, chung ta cùng nhau đi vào một vài nguyên nhân cơ bản của sự việc này như sau:

1- Nguyên nhân đầu tiên là chọn phương án sai:

Chúng ta nên hiểu và ghi nhớ rằng các dải chặn nước PVC hoặc cao su nói chung dùng cho các cấu kiện bê tông khối lớn thì sẽ tốt hơn, sẽ ít chịu rủi ro hơn, so với việc dùng chúng vào các cấu trúc bê tông nhỏ, hoặc phức tạp, bởi đối với hạng mục bể nước ngầm mà chúng ta đang quan tâm thì việc dùng dải chặn nước PVC là không mấy hợp lý, do thành bê tông có chiều dầy hạn chế từ 20-25cm, hơn nữa trong quy trình thi công bể khoảng cách quy định giữa cốt thép và bề mặt ngoài của bê tông là 4cm, khoảng cách còn lại của bê tông thành bể còn bị chi phối bởi cốt thép dầy đặc, dây buộc neo định vị dải chặng nước....v/v. trong lúc cốt thép dầy, thành bê tông hẹp, khi đổ bê tông sẽ là khó khăn để kiểm soát được dải PVC có còn nằm thẳng trong mạch ngừng hay không, có bị bê tông bên nhiều bên ít gây ra việc dải chặn nước bị đổ ngã kết hợp với đá cốt liệu tạo ra những ổ bọng rỗ trong mạch dừng bê tông làm mất tác dụng chặn nước của dải PVC

2- Nguyên nhân thứ 2 do thi công

Khi ghép cốt fa đổ bê tông thành bể, theo đúng quy trình thì độ cao của ván khuôn là từ 1đến 1.5m, nhưng do tiện lợi và tính kinh tế, hay vì bị ép tiến độ, nhà thi công thường ghép cao hơn quy trình thi công quy định từ 2.5 – đến 4mét, khi đổ bê tông với ván khuôn cao như vậy, thì đá cốt liệu sẽ rơi xuống trước và đọng thành lớp phía dưới, trong khi nước xi măng thì nổi ở trên, điều tất yếu xảy ra là rỗ khoảng 20cm phần chân mạch ngừng là điều dương nhiên, bất chấp những lỗ lực đổ bằng máng, dùng phụ gia siêu hóa dẻo đã trộn trong bê tông, cũng như đầm dùi xa tầm. Xin xem hình thực tế (Hình 2.1 ) ở trên. Đó là còn chưa nói đến việc ghép cốt fa không kín làm mất nước bê tông gây bọng rỗ, trong một số trường hợp còn do các đầu thép thừa không xử lý, hay các loại bao xi măng, lilông..gỗ,ván ép..các loại người ta nhét vào khe giữa bê tông nền và cốt fa để làm kín nhằm tránh mất nước bê tông, nhưng sau khi đổ xong thì tất cả những thứ đó lại là nguyên nhân chung của việc thi công gây rỗ thấm...v/v đây là việc thuộc diện “biết rồi, khổ lắm , nói mãi” của nhà thầu. Mời xem thêm hai ảnh thực tế sau để chứng minh:

Các nguyên nhân gây thấm cho bê tông : Các loại bao dẫn nước và Các loại đầu thép thừa dẫn nước gây thấm cho bê tông

Ở đây chúng ta không nói đến dùng dải chặn nước PVC thi công khe co dãn cho các cấu trúc bê tông.

Phương án 3: Dùng sợi dừng nước chuyên dùng Waterstop bentonite, hoặc sợi gốc cao su

Hai loại này đều là dạng sợi, kích thước trung bình từ 20-25mm x 15-25mm x 6m/ cuộn và lắp đặt sợi dừng nước

Phương án lắp đặt cơ bản:

Phương án lắp đặt cơ bản

Sợi dừng nước bentonite là một hợp chất gốc sodium bentonite linh hoạt, được thiết kế để thay thế cho các sản phẩm dừng nước PVC thụ động, nó đáp ứng được đòi hỏi của mọi bề mặt cũng như các mạch nối phức tạp khác bằng cách dán hoặc đóng đinh. Vật liệu này khá nhẹ, cuộn mềm dẻo thích hợp dùng cho mọi bề mặt, nó được dính chặt lên bề mặt bê tông ống nhựa, ống thép... được dùng làm roang dừng nước cho các mạch nối cấu trúc bê tông. Vật liệu này liên tục hàn gắn bằng việc trương nở từ 200 – 300 % khi tiếp xúc với nước, nó tạo thành một rào chặn nước. Sự trương nở này cho phép nó trám được hoàn toàn các khe hở cũng như các vết bọng rỗ nhỏ nhỏ thường xuất hiện trong mạch ngừng bê tông. Như vậy nó loại bỏ khả năng nước đi qua hoặc chạy dọc theo cấu trúc. Do có cấu tạo dạng sợi nhỏ nên chúng không làm chật hẹp cho các cấu trúc phúc tạp, với mật độ cốt thép dầy, hạn chế tối đa việc chia ngăn đổ ngã gây bọng rỗ như dải PVC thụ động

Minh họa lắp đặt hợp lý của loại vật liệu này

Chú ý: Nhược điểm của loại vật liệu này là thi công trong điều kiện khô ráo, không lắp đặt khi trời mưa, và phải thi công trong phạm vi 3-5 ngày kể từ ngày lắp đặt, nếu không, chúng sẽ giảm tính năng trương nở do tiếp xúc với độ ẩm...v/v.

Phương án 4: Dùng xi măng hòa nước tưới lên mạch dừng trước khi đổ bê tông.

Đây là phương án của các nhà “thầu vườn” chuyên dùng cho các mạch dừng thi công, bởi kinh nghiệm cho thấy rằng khi đổ nước xi măng vào mạch dừng thì hạn chế được hiện tượng bộng rỗ chân mạch, như vậy nước sẽ không rò rỉ ngay, nhưng khi họ rửa bay lấy tiền thì chủ đầu tư lãnh đủ vì bị nước rò rỉ toàn bộ mạch dừng đó. Đây là chuyện xảy ra nhiều ở các công trình nhà ở tư nhân là chủ yếu, chúng ta không bàn nhiều về việc này, chỉ lướt qua để hiểu thêm một cách đặt vấn đề mà thôi.

Phương án 5: Dùng các loại vật liệu kết nối như dạng keo ..expoxy, polyme

Phương án này khá hiệu quả và chỉ dùng được cho các hạng mục sửa chữa bê tông, liên kết bê tôngcũ mới, hoặc xử lý các dạng mạch dừng có thể tiếp cận trực tiếp như bê tông sàn mái, đầu trụ và sàn, một số loại vật liệu này có thể làm vật liệu liên kết bê tông với các loại vật liệu khác trong cấu trúc xâydựng như ống nhựa, ống thép xuyên sàn, nhằm ngăn chặn việc chảy nước lưng ống...Xong không thể dùng cho mạch dừng bê tông bể ngầm mà chúng ta đang bàn.

Kết luận phần IV: Qua phân tích từng phương án nêu trên chúng ta có thể đi đến kết luận: Phương xử lý mạch ngừng thi công các công trình bể ngầm hoặc nửa ngầm là phương án 3, bởi nó đáp ứng đúng yêu cầu tốt hơn những phương án khác.

V- LỜI KẾT :

Ngày nay khi các sản phẩm dù lớn bé cũng đều đi qua cái sân khấu quảng cáo chói chang một cách thái quá của các phương tiện thông tin đại chúng, nơi các nhà dịch vụ lăng sê tha hồ tung hoành các chiêu thức, đôi khi gây cười trên cái sàn diễn xã hội, điều này làm cho các nhà quản lý gặp khó khăn trong cách tiếp cận những vấn đề khoa học chân chính. Tôi còn nhớ về việc áp dụng công nghệ chống thấm thẩm thấu kết tinh mà ở mục 2 phương án 3 tôi đã trình bày, tại một công trình bể nước, có sản phẩm tương đương GS 200 như chúng tôi đã nêu trên, được quảng cáo rùm beng và được hấp dẫn bằng điều kiện bảo hành 10 năm, trong khi chúng tôi chỉ bảo hành 1 năm, nhưng khi họ bắt tay vào áp dụng thi công xử lý thì làm đi làm lại 6 lần trong thời gian gần 1 năm vẫn không được. Vì vậy, tôi viết bài viết này chỉ mong gởi đến các bạn một tài liệu tham khảo thuần túy, mang đến cho những người quan tâm, những ai đang phải đối diện với các cấu trúc xây dựng này vì nghề nghiệp, đặc biệt là những người làm công tác quản lý, có thêm những thông tin cần thiết, nắm bắt cốt lõi vấn đề, để có thể đưa ra một phương án đáp ứng đúng yêu cầu thực tế, nhằm giảm bớt những chi phí, những tổn thất kinh tế không đáng có với công trình của mình, mà không cần biết chi tiết của vấn đề làm gì, bởi việc đó là việc các của đơn vị chuyên môn.

Người viết

Phạm Quyết Thắng

Bạn nên xem thêm